•  
Татар китабы йортында
ТУЙКИН КӨННӘРЕ
29 сентябрь - 7 октябрь
2023 ел
Кемнәр ул Туйкиннар?
Кәбир һәм Фазыл Туйкиннар — мәгариф, фән һәм әдәбият тарихында тирән эз калдырган шәхесләр. Кәбир Туйкин (1878 – 1938) язучы, драматург, шагыйрь һәм мөгаллим буларак билгеле; энесе белән бергә «Төрек тарихы» хезмәтен яза, инкыйлабтан соң Бөгелмәдә татар мәктәбен оештыра. Аның энесе Фазыл Туйкин (1887 – 1938) фольклор әсәрләрен туплавы һәм нәшер итүе, дини, тарихи дәреслекләр язуы, мөгаллимлек хезмәте һәм кызыклы фәнни эзләнүләре белән дә данлыклы. Аның әсәрләре татар һәм башкорт әдәбиятлары антологияләренә кертелгән.

2023 елда бертуган Туйкиннарның вафат булуына 85 ел тулды. Алар, Һади Атласи һәм башка укытучылар белән бергә, 1938 елның 15 февралендә Казанда атып үтерелә.

Туйкиннарга багышланган музей күргәзмәсе Татар китабы йортында беренче тапкыр ясалды. Анда бертуганнарның фәнни һәм әдәби китаплары, документлар һәм гаилә әгъзаларының шәхси әйберләре урын алды. Күргәзмә Лениногорскиның туган якны өйрәнү музее, Зәй-Каратай мәктәбе музее, Казан фәнни үзәге фәнни китапханәсе катнашында оештырылды.

Программа
29 сентябрь, җомга
15:00–16:00
Күргәзмә ачылышы
«Бертуган Туйкиннар» күргәзмәсен ачу тантанасы.

Тантанада чыгыш ясаучылар:
Эльмера Ханнанова-Галимҗанова, галимә, ТӘһСИ текстология бүлеге мөдире, филология фәннәре кандидаты
Алсу Мөхәмәтдинова, Һади Атласи фонды җитәкчесе, тарих фәннәре кандидаты
Асия Галиуллина, Зәй-Каратай мәктәбе музее җитәкчесе
Галия Вәлиева, Зәй-Каратай мәктәбе башлангыч сыйныф укытучысы
Татар китабы йортының медиаүзәге (Казан, Островский урамы, 15)
30 сентябрь, шимбә
09:30
Архангел зиратына бару
Казанның Архангел зиратын зиярәт кылу һәм мемориалга чәчәк салу
Казан, Һади Такташ урамы, 151
11:00
Түгәрәк өстәл. «Туйкиннарның иҗади һәм педагогик мирасы»
Татар китабы йортында галимнәр, туган як тарихын өйрәнүчеләр, Туйкиннар нәселе вәкилләре, Зәй-Каратай мәктәбе укучылары һәм укытучылары катнашында үтә.

Спикерлар:

1) Илгиз Халиков, ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының Милли мәгариф идарәсе җитәкчесе, филология фәннәре кандидаты
2) Илсөяр Иксанова, шагыйрь, Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары
3) Эльмера Ханнанова-Галимҗанова, ТӘһСИ текстология бүлеге мөдире, филология фәннәре кандидаты
4) Алсу Мөхәмәтдинова, Һади Атласи фонды җитәкчесе, тарих фәннәре кандидаты
5) Фәүзия Бәйрәмова, язучы, тарихчы, җәмәгать эшлеклесе
6) Эльмира Шәрифуллина, шагыйрә, Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе
7) Әлфия Ямаева, туган якны өйрәнүче
8) Эльвира Рысаева, Татарстан Мәдәният министрлыгының Җәмәгатьчелек шурасы әгъзасы
9) Әлфия Сафина, Бөгелмә, туган якны өйрәнүче

Шулай ук Ачык микрофон, өстәмә фикерләр һ.б. каралган
Татар китабы йортының медиаүзәге (Казан, Островский урамы, 15)
13:00
Иҗади түгәрәк өстәл. «Зәй-Каратай ягы: тарих һәм хәзерге заман»
Туйкиннар нәселенең туган ягыннан иҗади һәм фәнни-эзләнүле чыгышлар:

Ләйсә Әхмәтова, Зәй-Каратай мәктәбе директоры

Резеда Камалетдинова, Зәй-Каратай мәктәбенең татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Тимур Рысаев, КФУ IT-лицееның 10 сыйныф укучысы

Галина Әхмәтҗанова, Зәй-Каратай мәктәбе хезмәткәре

Илдан Әхмәтов, Зәй-Каратай мәктәбенең 9 сыйныф укучысы

Гөлчәчәк Әхмәтҗанова, Зәй-Каратай мәктәбенең 5 сыйныф укучысы
Татар китабы йортының медиаүзәге (Казан, Островский урамы, 15)
1 октябрь, якшәмбе
12:00
Нәсел шәҗәрәләрен ясау остаханәсе
Керү ирекле. Спикерлар:

Әлфия Ямаева, Әлмәт шәһәре — «Нәсел шәҗәрәсе ничә була? Аны ясау ысуллары»

Марат Туйкин, Әлмәт шәһәре

Фәрит Якупов, Зәй-Каратай мәктәбе — «Шәҗәрә ясау ысуллары»

Гүзәлия Якупова, Зәй-Каратай мәктәбе — «Шәҗәрә төзүнең балалар тәрбияләүдә роле»
Татар китабы йортының медиаүзәге (Казан, Островский урамы, 15)
3 октябрь, сишәмбе
16:00
«Мәгариф гасыры» күргәзмәсенең ачык программасы
Күргәзмә кураторыннан экскурсия

«Җанлы төпләнмәләр»: «Мәгариф», «Безнең юл», «Мәктәп» һәм «Мөгаллим» журналларыннан Фазыл һәм Кәбир Туйкиннар һәм Нургали Надиевның мәкаләләрен уку

Татар китабы йортының медиаүзәге (Казан, Островский урамы, 15)
4 октябрь, чәршәмбе
15:00
Ачык уку: илаһият
Әхмәтфазыл Туйкинның «Әхкям ислам» китабын иске татар телендә укыйбыз һәм шәрехлибез.
Татар китабы йортының медиаүзәге (Казан, Островский урамы, 15)
5 октябрь, пәнҗешәмбе
12:00
Остазлар көне
Танылган педагог һәм галим Нургали Надиевны (1882-1940) искә алу мәрасиме.

Хәтер тактасына чәчәк салу
Татар китабы йорты (Казан, Островский урамы, 15)
17:00
Ачык уку. Нургали Надиев сәяхәтнамәсе
Татар китабы йортында педагог Нургали Надиевнең 1909 елгы «Сәяхәт хатирәләре»н укыйбыз
Татар китабы йорты (Казан, Островский урамы, 15)
6 октябрь, җомга
17:30
Ачык уку: Туйкиннар тавышы
«Салих бабай» пьесасы, Фазыл һәм Кәбир Туйкиннарның шигырьләре һәм «Төрек тарихы» дәреслегеннән өзекләр укыла.
Татар китабы йорты китапханәсе (Казан, Островский урамы, 15)
18:30
«Фазыл җырлары»: әдәби-музыкаль кичә
Салих Сәйдәшев музее белән берлектә оештырыла
Татар китабы йортының медиаүзәге (Казан, Островский урамы, 15)
6 октябрь, җомга
13:00
«Бертуган Туйкиннар» күргәзмәсе һәм Татар китабы йорты экспозициясе буенча ачык экскурсия
Катнашу ирекле

Татар китабы йорты (Казан, Островский урамы, 15)
Татар китабы йорты
Казан шәһ., Островский урамы, 15 йорт
Татар әдәбияты тарихы музее һәм Шәриф Камал мемориаль фатиры
    •  
Made on
Tilda